Encyclopedie van de Vlaamse beweging

In de kijker

Marie-Elisabeth Belpaire, 1934. (Collectie Stad Antwerpen, Letterenhuis, tglhph11959)

Belpaire, Marie-Elisabeth

Karl Scheerlinck

Marie-Elisabeth Belpaire (1853-1948) was een welgestelde Vlaamsgezinde auteur die verschillende projecten realiseerde ter promotie van de literatuur (zoals het tijdschrift Dietsche Warande en Belfort), de emancipatie van de vrouw en het Nederlandstalig onderwijs (zoals de Katholieke Vlaamse Hogeschool voor Vrouwen).

Lees meer
Presentator Tom Waes poseert samen met enkele figuranten van de documentairereeks Het verhaal van Vlaanderen, 2023. (Beeld VRT)

Het verhaal van Vlaanderen

Tom Verschaffel

Het Verhaal van Vlaanderen is een televisiereeks die van 1 januari tot 5 maart 2023 op de VRT werd uitgezonden. De reeks beroerde het publieke debat, mede in de context van enkele door de Vlaamse overheid geïnitieerde publiekshistorische projecten die een Vlaamse identiteit moesten versterken.

Lees meer
Tijdens de Duitse bezetting heerste er schaarste en was de bewegingsvrijheid extreem beperkt. Voor elke verplaatsing moesten papieren worden aangevraagd. (Library of Congress, Washington)

Eerste Wereldoorlog

Antoon Vrints

De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagvlak en de praxis van de flaminganten. Hij leidde tot een hoogtepunt van Belgisch nationalisme, radicaliseerde het Vlaams-nationalisme en bracht beide nationalismen met elkaar in botsing. In de naoorlogse mythevorming over de oorlog zou die tegenstelling uitvergroot worden.

Lees meer
De Slag der Gulden Sporen (1836) van Nicaise de Keyser (Stedelijke musea Kortrijk). De mythevorming rond het middeleeuwse graafschap Vlaanderen vormde aanvankelijk een belangrijk onderdeel van het Belgisch nationaal-historisch bewustzijn. Tegen 1900 was ze echter uitgegroeid tot hét historische fundament van de Vlaamse ‘verbeelde gemeenschap’.

Natievorming

Stefaan Marteel

Dit artikel over natievorming focust op de verbeelding en vorming van België en Vlaanderen als nationale gemeenschappen. Daarbij wordt gekeken naar de politiek van natievorming vanwege de overheden, de rol van diverse actoren binnen de samenleving en de ontvankelijkheid voor het natiebesef bij de brede massa.

Lees meer
Plaatsing van het standbeeld van Jan Breydel en Pieter de Coninck op de Grote Markt van Brugge, 1887. (Stadsarchief Brugge)

Geschiedenis van de Vlaamse beweging

Bruno De Wever

Het ontstaan en verdwijnen van gemeenschappen is het gevolg van een complex geheel van onbewuste en bewuste processen. De verdediging van het Nederlands in België en van de belangen van de gemeenschap die deze taal spreekt, werd opgenomen door verschillende generaties bewuste burgers. Allemaal samen vormden ze de Vlaamse beweging, een verzamelterm voor mensen, organisaties, publicaties, manifestaties en instellingen die deze bekommernis deelden, maar verder sterk van elkaar konden verschillen. Zij voerden hun acties in de context van een permanent veranderende samenleving.

Lees meer
Tom Lanoye, 31 augustus 2017. Foto Arthur Los (Wikimedia Commons)

Lanoye, Tom

Geert Buelens

Tom Lanoye (1958) is sinds de jaren 1980 een van de meest spraakmakende en bestverkopende schrijvers van het land, actief in alle literaire genres en via een niet aflatende stroom columns, lezingen en interviews een criticus van het Vlaams-nationalisme. Dat hij zich niettemin meermaals als een erfgenaam van de Vlaamse beweging heeft gepresenteerd, illustreert op symptomatische wijze hoe complex de relatie tussen die beweging en de Vlaamse literatuur is geworden.

Lees meer

Nieuws

Boek Encyclopedie van de Vlaamse beweging. De synthese

De synthese in boekvorm

Respectievelijk een halve en een kwart eeuw na de eerste twee edities, publiceert Lannoo 'Encyclopedie van de Vlaamse beweging – De synthese'. In tegenstelling tot zijn voorgangers verzamelt dit nieuwe boek niet langer alle duizenden lemma’s, maar belicht het de geschiedenis van de Vlaamse beweging via 34 uiteenlopende teksten van meer dan 50 auteurs. Dit boek is een handzame synthese op papier van de digitale Encyclopedie van de Vlaamse beweging.
Lees meer
Jimmy Kets in action

Encyclopedie in beeld

Wat staat er in de Encyclopedie? Wat is het grote voordeel van dit digitale instrument? Wat zijn de meest vernieuwende of intrigerende thema's in dit nieuwe synthesewerk? Enkele auteurs en redactieleden vertellen wat u zoal mag verwachten. Dit introductiefilmpje werd gemaakt door Jimmy Kets en het ADVN | archief voor nationale bewegingen.
Lees meer

DEVB

Close popup

Afbeelding gebruiken?

Contacteer beeldredactie@devb.be voor meer informatie.